ÖZ DİSİPLİN
Başarılı bir insan
olmak için bazı özelliklere sahip olmak gerekir. Bunların başında öz-disiplin
sahibi olmayı sayabiliriz. Öz disiplini başarıya odaklanmak , güçlüklere karşı
dik durmak , istikrarı korumaya çalışmak olarak açıklayabiliriz. Başarılı
insanların hikayelerini dinlediğimizde
de genelde ortak noktalarının azim ve
istikrar olduğunu duyarız. Azim ve istikrar öz-disiplin kavramıyla yakından
ilgilidir. Öz disiplin sahibi bireyler
özgür iradeleriyle hedeflerine yönelik kararlar alıp istikrarlı bir
şekilde uygulamak için mücadele ederler.
Sürekli diyete başlamanıza rağmen diyetinize
devam edemiyor musunuz? Sizin için önemli aktiviteleri erteleyip sonrasında
bundan pişmanlık mı duyuyorsunuz? Vazgeçmek istediğiniz bağımlılıklarınıza
karşı kendinize söz geçiremiyor musunuz? İşte bu noktada sizin de öz disiplin
konusunda sıkıntı yaşadığınızdan bahsedebiliriz . Öz disiplin eksikliği kişinin
,yaşamında elde etmek istediği birçok başarıdan uzak kalmasına neden olabilmektedir.
Öz disiplin sahibi olmak hayatta ve eğitim yaşamında birçok başarıyı beraberinde getirir.
Öz disiplin birinin duygularını, isteklerini, içgüdülerini ve davranışlarını kontrol etme becerisidir. Bir şeye karar vermek , karar verilen eylemi gerçekleştirme sırasında karşılaşılan engellerle yılmadan başa çıkabilmektir. Öz disiplin kavramını biraz daha iyi anlayabilmek için Stanford Üniversitesinde yapılan bir deneye göz atalım. Deney 4 yaşında bir grup çocukla yapılıyor. Her bir çocuğa bir araştırmacı tarafından birer şeker veriliyor. Çocuklara bu şekerleri yemeden bir süre durabilirlerse bu süre sonunda ikişer tane şeker verileceği söyleniyor. Çocukların 1/3 ü verilen süre dahilinde bekleyebilmeyi başarabiliyor ve sonunda ikinci şekeri almaya hak kazanıyor. Kalan kısım ise verilen süre içinde sabredemeyerek ikinci şekeri kaybediyor. Araştırmanın ikinci aşamasında bu çocuklar liseden mezun olduktan sonra tekrar inceleniyor. Bu aşamada ilk aşamada beklemeyi tercih edenlerle , bekleyemeyenler arasında önemli farklılıklar ortaya çıkıyor. Bekleyen çocukların ileride de güçlü öz-disiplin sahibi oldukları görülüyor. Hazzı erteleme konusunda başarılı olan çocukların büyüdüklerinde daha pozitif, daha azimli ve daha başarılı oldukları sonucuna varılıyor. Bu da demek oluyor ki öz disiplin kavramının kökeni insan yaşamında çocukluğa dayanıyor.
Peki kendimizde öz disiplini geliştirmek için neler yapabiliriz dediğinizi duyar gibiyim. Öncelikle bunun kolay bir süreç olmayacağını açıkça belirtmem gerekir. En başta yapılması gereken hazzı ertelemek konusunda çalışmaktır. Hazzı ertelemek oldukça önemli bir beceridir. Kişinin önceliklerine karar verip bunların önemini iyice kavraması gerekir. Bu noktada olaylara gerçekçi bir şekilde bakabilmek , karar vereceğimiz durumun gerekliliğinin farkına varmak gerekir. Örneğin ders çalışmak yerine o an dizi izlemek ya da internette gezinmek istiyor olabilirsiniz. Böyle bir durumda öz disiplini kuvvetli bireyler kendileriyle bir tür uzlaşma içine girerler. Ders çalışmamak ya da ertelemek durumunda ne gibi zararlara maruz kalacaklarını düşünürler. O an dizi izlemek ya da internette dolaşmanın getireceği anlık hazzı ve ders çalışmamanın getireceği zararları bir teraziye koyup düşünüp ona göre karar vermeyi tercih ederler. Öz disiplin açısından zayıf bireyler ise daha çok kendilerini ikna etmek yönünde bir çaba gösterirler. Daha sonra yapabileceklerini , aslında o kadar önemli olmadığını, şu an ders çalışacak enerjiye sahip olmadıklarını vs kendilerine söylerler. Bir diğer durum ise öz disiplini güçlü bireylerin planlama yapmak konusundaki becerileridir. Bu kişiler planlama yaparken kendilerini ve durumu çok iyi analiz ederler. Ulaşılması güç hedeflerden kaçınırlar ya da bu hedefleri ulaşılabilir hale getirmek için küçük adımlara bölerler. Öz disiplin konusunda zayıf bireyler ani kararlar alıp plan konusunda hemen hemen hiç düşünmezler. Ulaşılması güç hedeflere odaklanıp ulaşamadıklarında bıkkınlık yaşarlar
Öz disiplin konusunda önemli noktalardan bir tanesi de başarıya giden yolda ortaya çıkan engellerle karşı gösterilen tutumdur. Öz disiplin konusunda güçlü bireyler hatalardan ders almayı çok iyi bilirler. Hataların hedeflere ulaşmak yolunda önemli basamaklar olduğunu fark edebilirler. Hatalardan ders almak da başarıya ulaşmanın bir basamağıdır.
ÖZ DİSİPLİN KONUSUNDA
TAVSİYELER
-Akıllı plan yapmayı
öğrenin. Hedefleriniz gerçekçi,somut,ulaşılabilir ve zamanla sınırlandırılmış
olsun.
Örnek: Ben bundan sonra
her gün Türkçe çalışacağım.( hedef belirgin değil)
Akıllı amaç: Ben 15 gün boyunca hafta içi her gün 45 tane Türkçe
sorusu çözeceğim.
Örnek: Yarından
itibaren ekmek yemeyeceğim.( ulaşılması güç, belirgin olmayan bir hedef)
Akıllı amaç: Yarından
itibaren 10 gün boyunca günde sadece 3 dilim ekmek yiyeceğim.
Örnek: Bundan sonra
daha çok ders çalışacağım.(belirgin olmayan hedef)
Akıllı amaç: Gelecek
hafta boyunca günde 5 saat ders çalışacağım.
-Hatalardan ders
çıkarmayı alışkanlık haline getirin. Hatalar çok iyi birer öğretmendir. İnsan
kendisine yapılan hatayı da kendi yaptığı hatayı da unutmaz. Bu yüzden
kalıcılıkları yüksektir. Hataları değerlendirirken onlara birer eksik gözüyle
bakmak yerine sizi daha iyi hale getirebilecek önemli şeyler olarak bakmayı
öğrenin.
-İstek ve ihtiyaç
ayrımının farkında olun. İsteklerinizin sizin için önemli aktivitelerin önüne
geçmesine izin vermeyin. Örneğin yazılacak bir rapor varsa önceliğin o rapor
olduğunun ve raporu zamanında teslim etmemenin size getireceği zararların
farkına varın.
-Küçük hedeflerle
başlayıp kendinizi motive edin. Bir işe başlamakta zorlanıyorsanız onu küçük
adımlara bölmeyi deneyin. Yaptığınız her adım için kendinizi tebrik edin.
Hedeflerinizi zamanla beraber arttırmayı ihmal etmeyin.
YORUM YAP
Yorumunuz onaylandıktan sonra yayınlanacaktır. Yorumunuza yanıt verildiğinde mail ile bilgilendirileceksiniz.