post-thumb

DİJİTAL DÜNYANIN TEMELLERİ 1 VE 0'LAR

    Dijital dünyanın temelleri olan 1 ve 0 kavramları nelerdir? Nasıl Kullanılır? Gerçekten bilgisayarlar ve tüm elektronik sistemler 1 ve 0 lardan mı oluşur? Bu yazımda size kısaca bunlardan bahsedeceğim. Yazıyı okumayı bitirdiğinizde aklınızdaki pek çok soruya yanıt bulacağınıza eminim.

                Özellikle filmlerde hepimiz görmüşüzdür bir sistem çözülmeye, hacklenmeye çalışılır ve ekranda 1 ler ve 0 lar akmaya başlar. Aslında mantık olarak doğru olsa da günümüzde 1 ve  0 lar kullanılarak yapılan bir kodlama dili neredeyse kalmamıştır.


                1 ve 0 dediğimiz aslında 2 lik sayma sistemidir. Nasıl ki 10 luk sayı sisteminde en büyük rakam 9 ise, 2 lik sayı sisteminde de en büyük rakam doğal olarak 1 dir.

Peki bilgisayarlar neden 2 lik sayı sistemini kullanır?

                Bilgisayarlar ve diğer elektronik cihazlar(mikroişlemciler) hepimizin bildiği üzere elektrikle çalışmaktadır. Komutları yerine getirirken elektriğin olup olmamasına göre hareket ederler. Yani elektrik var 1 yoksa 0 diye tanımlayabiliriz. Bir sensör düşünelim. Örnek olarak bina girişlerinde bulunan fotosel sensörünü ele alalım. Sensör bir nesneyi gördüğünde 1 değeri işlemciye gönderilmekte ve işlemcide değer 1 ise lamba bir röle yardımıyla veya tansistör yardımıyla yanmaktadır. 1 ve 0 lar kullanılarak elektronik mantıksal kapılar geliştirilmiştir. AND, OR, XOR, NOR kapıları bunlardan bazılarıdır. Bu kapılar Matematikteki mantık konusunda gördüğümüz or, and lere benzemektedir.


Örnek resimdeki bir AND kapısıdır. Bu kapının iki girişi ve 1 çıkışı vardır. Girişlere gelen elektrik sinyaline göre çıkış üretmektedir. Bu kapıya göre iki girişe de 1 verilmesi durumunun dışındaki tüm durumlarda çıkış değeri 0 olacaktır. Yani gerçek hayatta düşünürsek sadece girişteki iki sistemin aynı anda çalışması durumunda çıkıştaki sistem çalışacaktır.




Diğer kapıların çalışma mantığını vs araştırabilirsiniz. Veya bana doğrudan sorabilirsiniz. Bu kapılar bir araya gelerek logic sistemleri(mantıksal karar verme) meydana getirmektedir. Entegrelerin(elektronik cihazlarda gördüğümüz siyah bacaklı cisimler) içerisinde bu kapılar kullanılmaktadır.

                1 ler ve 0 larla nasıl elektronik sistemlerin karar verdiğini kısaca anlatmaya çalıştım. Şimdi de şu soruya yanıt bulmaya çalışalım;

Biz bilgisayarda A harfine bastığımızda bilgisayar hangi harfe bastığımızı nasıl anlıyor? Veya yazdığımız mesaj doğru bir şekilde bir başkasına nasıl iletiliyor?


Öncelikle şunu belirteyim, kullandığımız her harfin elektronik dünyasında 2 lik sayma sistemine göre bir karşılığı var. Standart olarak oluşturulan ASCI tablosunda her harfin ondalık yani bizim sayma sistemimize göre denk gelen bir rakamsal karşılığı mevcuttur. Bu rakamsal değer daha sonra 2 lik sayma sistemine dönüştürülür ve HEX kodu dedğimiz 1 ler ve 0 lar meydana gelir. Bilgisayarın işlemcisi de bu 1 ve 0 ların yeri ve sırasına göre(yani elektriğin var yok olayına göre) hangi harfe basıldığını anlar.

***ASCI TABLOSU***


Şimdi bir örnek yapalım ASCI tablosuna baktığımızda A harfinin karşılığının 65 olduğunu görebiliriz.  65 i sürekli ikiye bölerek en sondan başlayıp kalanları yan yana yazdığımızda A harfinin 1'ler ve 0'lardan oluşan elektronik karşılığı olan 100001 elde etmiş olduk.


Tabii ki sadece bundan ibaret değil mesaj gönderirken vs sinyaller yardımıyla bu elektronik karşılık paket halinde karşıya iletilmektedir. Bu paketin başına sonuna doğrulama amaçlı 1 ve 0 ilave edilmektedir. Daha fazla teknik ayrıntıya girmeden bu yazımı burada noktalamak istiyorum.  Bir sonraki aya Mikroişlemciler ve Transistörler konusunda görüşmek üzere…bilimle kalın


                Resimde gördüğünüz dongupsikoloji.com sitemizin logosu olan resmin 1 ler ve 0 lardan oluşan karşılığını sizler için aşağıya bırakıyorum;

1111111111111111111111111111111111111111

1111111111111111111111111111111111111111

1111111111111111111111111111111111111111

1111111111111111000110000111111111111111

1111111111101011111111111100111111111111

1111111111101111111111111111111111111111

1111111101111111111111111111111111111111

1111111001111111111111111111111111111111

1111111011111111111111111111111111111111

1111111111111111111111111111111111111111

1111111111111111111111111111111111111111

1111101111111111111111111111111111111111

1111111111111111111111111111111111111111

1111111111111111101111111111111111111111

1111111111111111100111111111111111101111

1111111111111111110111111110111111111111

1111111111111111111111111111111111111111

1110111111111111111111111111111111111111

1110111111111111111111111111111111110111

1110111111111111111111111111111111110111

1110111111111111111111111111111111110111

1110111111111111111011111111111111110111

1110111111111111111111011111111111110111

1110111111111111111101111111111111111111

1111111111111111111101101111111111101111

1111011111111111110111101111111111101111

1111011111111111110110101111111111111111

1111101111111111111010001111111111011111

1111101111111111111100011111111110111111

1111111111111111111111011111111110111111

1111111111111111111111101111111101111111

1111111101111111111111101111111011111111

1111111110111111111111111111110111111111

1111111111001111111111111111001111111111

1111111111110011111111111101111111111111

1111111111111000001111100011111111111111

1111111111111100000000001111111111111111

1111111111111111000000011111111111111111

1111111111111111111111111111111111111111

1111111111111111111111111111111111111111


Okunma Sayısı:

Murat Meşe

Murat Meşe

Web developer, electronic engineer

YORUMLAR

YORUM YAP

Yorumunuz onaylandıktan sonra yayınlanacaktır. Yorumunuza yanıt verildiğinde mail ile bilgilendirileceksiniz.