DİSOSİYATİF BOZUKLUK
ÜÇ DİSOSİYATİF BOZUKLUK
Psikolog: Şuan kiminle konuşuyorum?
Danışan: Kiminle konuşmak isterdin?
Psikolog: Yaşananlardan rahatsız olan kimse onunla.
Danışan: O halde onu çağırıyorsun beni değil.
Psikolog: Şuan için evet, gelirse haber versin.
Danışan: Be-ben odamdaydım, burada ne işim var Minas bey? Ben bir şey yapmadım gerçekten, niye elim kolum bağlı? Birini mi öldürmüşüm yoksa yine?
Psikolog: Kendine zarar vermemen için bu önlemleri aldık, korkmayınız. Şimdi olayları bir daha dinleyebilir miyiz sizin cümlelerinizle?
Danışan: Her şey çok bulanık. Hatırlamakta zorlanıyorum ama sürekli aynı görüntü gözümün önüne geliyor. Evdeyim ve bir çocuk elinde kibritle evi yakıyor. O sıra gölgesine odaklanıyorum nedense ve kibrit ışığı gölgenin sadece yarısını aydınlatıyor. Kibrit ışığı da olsa gölgenin tümünü görmem gerekmez miydi?
Yukarıda okuduğunuz konuşma, yakın zamanda çıkacak olan "Kızıl Gelincik" isimli kitaptan uyarlanmış ufak bir alıntıdır. Kitapta birkaç psikolojik rahatsızlık kurgulanarak gerçeğe uyarlanmıştır. Bu rahatsızlıklardan üçüne değineceğiz bugün.
Bunlardan ilki olan Disosiyatif Kimlik Bozukluğu, çoklu kişilik bozukluğu olarak karşımıza çıkar. En az 2 kişilik barındırır fakat 200'e yakın çıkmış vakalar da mevcuttur. Bu kişilikler çoğu zaman habersizlerdir, yani bir kişilik diğerinin ne yaptığını hatırlayamayabilir ya da asıl kişilik diğerlerini hatırlamakta zorlanabilir.
Danışan: Kiminle konuşmak isterdin?
Psikolog: Yaşananlardan rahatsız olan kimse onunla.
Danışan: O halde onu çağırıyorsun beni değil.
Psikolog: Şuan için evet, gelirse haber versin.
Danışan: Be-ben odamdaydım, burada ne işim var Minas bey? Ben bir şey yapmadım gerçekten, niye elim kolum bağlı? Birini mi öldürmüşüm yoksa yine?
Psikolog: Kendine zarar vermemen için bu önlemleri aldık, korkmayınız. Şimdi olayları bir daha dinleyebilir miyiz sizin cümlelerinizle?
Danışan: Her şey çok bulanık. Hatırlamakta zorlanıyorum ama sürekli aynı görüntü gözümün önüne geliyor. Evdeyim ve bir çocuk elinde kibritle evi yakıyor. O sıra gölgesine odaklanıyorum nedense ve kibrit ışığı gölgenin sadece yarısını aydınlatıyor. Kibrit ışığı da olsa gölgenin tümünü görmem gerekmez miydi?
Yukarıda okuduğunuz konuşma, yakın zamanda çıkacak olan "Kızıl Gelincik" isimli kitaptan uyarlanmış ufak bir alıntıdır. Kitapta birkaç psikolojik rahatsızlık kurgulanarak gerçeğe uyarlanmıştır. Bu rahatsızlıklardan üçüne değineceğiz bugün.
Bunlardan ilki olan Disosiyatif Kimlik Bozukluğu, çoklu kişilik bozukluğu olarak karşımıza çıkar. En az 2 kişilik barındırır fakat 200'e yakın çıkmış vakalar da mevcuttur. Bu kişilikler çoğu zaman habersizlerdir, yani bir kişilik diğerinin ne yaptığını hatırlayamayabilir ya da asıl kişilik diğerlerini hatırlamakta zorlanabilir.
Çevresindeki insanlar dikkat etmezse ve durum uç noktalarda değilse bunun farkına varmazlar. Genelde dalgınlık, unutkanlık, öfke vb. sebeplere bağlanıp geçiştirilir. Ancak çok fazla yakınında bulunan kimseler bu durumun yukarıdaki sebeplere bağlanmasının mantıksızlığını fark eder.
Kitapta yer alan ikinci rahatsızlık tipi Disosiyatif Kimlik Bozukluğu'na genelde eşlik eden Disosiyatif Amnezi'dir. Birey, önemli olan olayları hatırlayamaz. Genel anlamda ciddi stres durumlarında ortaya çıkan ve bazen anlık bazen ise 1 yıla yakın sürebilen bu rahatsızlığın ne gibi türleri vardır bir bakalım:
1. Sınırlanmış-Kısıtlanmış: Travmatik yaşantılar (savaş zamanları, doğal afet vb.) nedeniyle o zamana ait olan olayların hiçbirini hatırlamaz.
2. Seçmeli: Bir zaman diliminin belirli bir kısmı hatırlanmaz. Mesela bir çocuğun doğumu gibi veya en baştaki danışanın yangın anını net hatırlayamaması gibi.
3. Genel: Hayatı boyunca yaşadığı tüm olaylar unutulur.
4. Sürekli: Bugüne kadar herhangi bir zamam diliminde yaşanan tüm olayları unutmaktadır.
5. Sistematize: Aile veya işle ilgili bilgiler gibi belirli türdeki bilgiler unutulur.
Son rahatsızlık türü olan Disosiyatif Füg, disosiyatif amnezinin alt türüdür. Kişi, aniden evinden çıkar ve kaybolur. Hatta çoğu zaman farklı bir kimlikle başka bir işte çalışmaya bile başlayabilir. İyileşme, aniden gerçekleşirken bu durumu yaşayan kişi bütün bu olaylarla ilgili bir de amnezi yaşar.
Yazımı son sözlerle bitirip sonuna da birkaç film ekliyorum, kendinize güzel bakın sayın okurlar.
"-Sen araçsın, ben de seni yöneten amacım.
+Bunları ben yapmış olamam, bana aykırı bunlar.
-Sen yapmadın, ben sana yaptırdım. Gerçi ikisi de bu adalet kavramından uzak dünyaya göre aynı kapıya çıkıyor.
+Neden peki? Öldürmek çözüm müydü?
-Yaşatmak da pek çözüm sayılmazdı.
Psikolog: Lütfen kendinize gelin, uyanın. Hipnozdaydınız, yavaşça gözlerinizi açın. Şimdi buradasınız ve buraya odaklanın. "
Filmler:
-Beyza’nın Kadınları
-Çekmeceler
-Split
-The Three Face of Eve
-Pyscho
-Secret Window
-Fight Club
Kaynakça:
1. DSM-5'i Kolaylaştıran Klinisyenler için Tanı Rehberi, sy. 239-245
2. (henüz taslak aşamasında) Çakır, Tamer Can; Öz, Furkan Sadık. Kızıl Gelincik.
Kitapta yer alan ikinci rahatsızlık tipi Disosiyatif Kimlik Bozukluğu'na genelde eşlik eden Disosiyatif Amnezi'dir. Birey, önemli olan olayları hatırlayamaz. Genel anlamda ciddi stres durumlarında ortaya çıkan ve bazen anlık bazen ise 1 yıla yakın sürebilen bu rahatsızlığın ne gibi türleri vardır bir bakalım:
1. Sınırlanmış-Kısıtlanmış: Travmatik yaşantılar (savaş zamanları, doğal afet vb.) nedeniyle o zamana ait olan olayların hiçbirini hatırlamaz.
2. Seçmeli: Bir zaman diliminin belirli bir kısmı hatırlanmaz. Mesela bir çocuğun doğumu gibi veya en baştaki danışanın yangın anını net hatırlayamaması gibi.
3. Genel: Hayatı boyunca yaşadığı tüm olaylar unutulur.
4. Sürekli: Bugüne kadar herhangi bir zamam diliminde yaşanan tüm olayları unutmaktadır.
5. Sistematize: Aile veya işle ilgili bilgiler gibi belirli türdeki bilgiler unutulur.
Son rahatsızlık türü olan Disosiyatif Füg, disosiyatif amnezinin alt türüdür. Kişi, aniden evinden çıkar ve kaybolur. Hatta çoğu zaman farklı bir kimlikle başka bir işte çalışmaya bile başlayabilir. İyileşme, aniden gerçekleşirken bu durumu yaşayan kişi bütün bu olaylarla ilgili bir de amnezi yaşar.
Yazımı son sözlerle bitirip sonuna da birkaç film ekliyorum, kendinize güzel bakın sayın okurlar.
"-Sen araçsın, ben de seni yöneten amacım.
+Bunları ben yapmış olamam, bana aykırı bunlar.
-Sen yapmadın, ben sana yaptırdım. Gerçi ikisi de bu adalet kavramından uzak dünyaya göre aynı kapıya çıkıyor.
+Neden peki? Öldürmek çözüm müydü?
-Yaşatmak da pek çözüm sayılmazdı.
Psikolog: Lütfen kendinize gelin, uyanın. Hipnozdaydınız, yavaşça gözlerinizi açın. Şimdi buradasınız ve buraya odaklanın. "
Filmler:
-Beyza’nın Kadınları
-Çekmeceler
-Split
-The Three Face of Eve
-Pyscho
-Secret Window
-Fight Club
Kaynakça:
1. DSM-5'i Kolaylaştıran Klinisyenler için Tanı Rehberi, sy. 239-245
2. (henüz taslak aşamasında) Çakır, Tamer Can; Öz, Furkan Sadık. Kızıl Gelincik.
YORUM YAP
Yorumunuz onaylandıktan sonra yayınlanacaktır. Yorumunuza yanıt verildiğinde mail ile bilgilendirileceksiniz.