İLİŞKİNİZİ TEST EDİN

Mutlu bir ilişki şüphesiz ki yaşam doyumunu arttıran etmenlerin başında gelmektedir. Bunun tam tersi mutsuz bir ilişki ise birçok psikolojik problemin önemli sebeplerindendir. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki romantik  ilişkiler kişilerin psikolojik sağlıklarını önemli ölçüde etkilemektedir. Peki romantik ilişkilerde mutlu olmanın yolları nelerdir?İlişkinizin sağlıklı olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz?

Amerikalı evlilik terapisti Gottman mutlu ilişkilerin üç türünü belirlemiştir:

• Değişken Çiftler:Bu çiftler duygularını birbirlerine oldukça rahat ifade edebilen ,olumlu ya da olumsuz her şeyi konuşabilen çiftlerdir. Tutkulu kavgalar,tutkulu aşk bu ilişkilerin önemli özelliklerindendir.
• Onaylayıcı Çiftler:Bu ilişki türünde dostluk ön plandadır. Birbirlerine oldukça ılımlı yaklaşırlar. Karşılıklı anlayış ve güven söz konusudur.
• Çatışmadan Kaçınan Çiftler: Bu çiftler ise kavga etmemek için asgari düzeyde duygusal etkileşimde bulunurlar. Sorunları küçültüp görmezden gelirler. Bu çiftlerin güçlü bir özelliği ilişkilerinin olumlu yanlarını konuşmayı tercih etmeleridir.

Gottman’ın bahsettiği üç ilişki türünde de dikkat çekici ortak bir nokta vardır. Görüldüğü gibi konuşabilmek mutlu romantik ilişkilerin en önemli özelliklerinden biridir. Paspasın altına süpürülen sorunlar zaman geçtikçe iki taraf için de rahatsız edici olabilir. Zamanında ufak bir problemken çözülmesi mümkün olan sorunlar görmezden gelindiğinde koca bir dağ kütlesine dönüşebilir. Bu da ilişkide geri dönüşü olmayan hasarlar bırakabilir.

Bir ilişkinin uzun süreli olabilmesi için iki unsura sahip olması gerekir. Bunlardan birincisi iki tarafın da ilişki süresince genel anlamda olumlu bir duygulanım haline sahip olmalarıdır. İlişki iki taraf için de keyif verici , güvenli bir bölge olmalıdır.

    Kişiler ilişkilerinden bahsederken olumlu duygular hissetmeli ,ilişkinin olumlu özelliklerinden söz etmelidir.İkinci olarak ise olası bir çatışma durumunda kişilerin olumsuz duygularını azaltabilme yeteneğidir.

     Çatışma sırasında sakin kalabilmek ,karşıdakinin kişiliği yerine olaylar hakkında konuşabilmek oldukça önemlidir. Gottman otuz yıldan daha uzun bir süre çiftlerle çalıştıktan sonra bir çiftin sonraki 5 yıl içindeki  boşanma olasılığını %97.5 doğrulukla tahmin edebiliyordu. Boşanmanın biz buna ayrılmanın da diyebiliriz en önemli dört belirtisine “Mahşerin Dört Atlısı” diyelim.

Mahşerin Dört Atlısı

Gottman’ın çalışmalarına göre bir çift tartışırken aşağıdaki dört davranışı sergiliyorsa boşanmaya ya da ayrılmaya  %85 yakındır demektir.

1-Eleştirellik:Kavga sırasında birbirinizin kişiliğine dair olumsuz yorumlarda mı bulunuyorsunuz? Konuşmalarınızda sık sık “her zaman böylesin,asla yapmazsın” gibi cümleler mi kullanıyorsunuz? Ayrılmanın en önemli belirtilerinden biri acımasız eleştirilerdir. Gottman’a göre kadınlar erkeklerden daha fazla karşı tarafı eleştirme eğilimindedir.

2-Savunmacılık: Tartışma esnasında saldırıyı savuşturmak için kullanılan “Ben masumum.”   cümlesi de oldukça tehlikelidir. Savunma hali olayların üzerinde yeterince konuşulmasını engellediğinden sağlıklı bir şekilde iletişim kurulmasını güçleştirecektir.

3-Aşağılama/Küçümseme: Gottman ayrılma ya da boşanmanın en iyi yordayıcısının aşağılama/küçümseme olduğunu söylemektedir. Kişinin kendini partnerinden üstün görmesi ilişkiye çok fazla hasar verebilir.Mutlu ilişkilerde aşağılama ve küçümseme hiç yoktur.Bu durumun yer aldığı ilişkilerin devam etmesi bireylerin psikolojik sağlıklarını olumsuz yönde etkileyecektir. İki tarafında kendini yetersiz hissetmesine,suçlamasına neden olabilir.

4-Duvar Örme: Genelde kadınlar partnerlerinden bahsederken “Sanki duvarla konuşuyorum,beni hiç dinlemiyorsun”tarzında cümleler kurarlar. Kendini iletişime kapatmak,fiziksel ya da zihinsel olarak geri çekmek ikili ilişkilerde oldukça sık rastlanan bir durumdur.En başta da bahsettiğimiz gibi bir ilişkide konuşmak çok önemlidir.Gottman erkeklerin kadınlardan daha fazla geri çekildiğini söyler.

    Yukarıdaki bahsettiğimiz durumlar hemen hemen her ilişkide vardır.Çoğu çift bir yere kadar eleştiri yapar,savunur ve duvar örer. Sağlıklı ilişkilerde çiftler, çatışma sırasında olumsuz etkileşimlere oranla beş kat daha fazla olumlu etkileşim yaşarlar. Sağlıksız ilişkilerde bu durum sürekli tekrar etmektedir.

Hiç kimse bir ilişkiye başlarken ayrılmayı isteyerek başlamaz. Hepimiz bir şekilde içinde bulunduğumuz ilişkiden keyif almayı isteriz.Ama biliyoruz ki çoğu zaman durum böyle olmaz.

    Bir ilişkiyi devam ettirmek her zaman için başlatmaktan çok daha zordur. Bilimsel verilerle de ispatladığımız üzere ilişkide iletişim kurabilmek ,açık olmak kurtarıcı olabilir.”Ağzımızın tadı bozulmasın” gibi cümleler kullanarak sorunları görmezden gelmek fayda sağlamayacaktır.

     Karşılıklı anlayış, sevgi ve en önemlisi saygı ilişkinin her aşamasında olması gereken şeylerdir. İçinde bulunduğunuz romantik ilişkileriniz ne derece sağlıklı? Mahşerin dört atlısı sizin ilişkiniz içinde yer alıyor mu? Kendinize bu soruları sormanızı ve ilişkilerinizi gözden geçirmenizi tavsiye ediyoruz.Yaşam doyumunuzu arttıran mutlu ilişkiler yaşamanız dileklerimle…